Misschien herken je jezelf (of ten dele). Je hebt al tig banen en functies achter de rug. Elke keer begin je weer met enthousiasme aan een nieuwe klus. En binnen een jaar begint het al weer te wringen. Is dit alles? Je wilt meer. Als je geluk hebt kun je je functie uitbreiden met allerlei neventaken en extra projecten. Maar binnen 2-3 jaar komt toch het moment dat je al weer uitgekeken bent op je baan. Je wilt weer iets nieuws. Je omgeving snapt je niet. En jij snapt je omgeving niet. Je past je dus maar aan. Je loopt vast en belandt in een vicieuze cirkel. Hoe kom je hier uit?
Je voelt je niet gehoord of begrepen
Je bent anders, veel anders. En anders veel. Je past niet in de grote gemene deler van werknemers. Je loopt voorop. Je ziet als eerste allemaal mogelijkheden en oplossingen, die je omgeving nog niet (willen) zien. Je wordt niet gehoord en begrepen, omdat je anders bent. Je voelt (van)alles, rijk geschakeerd. Soms zelfs verwarrend of beangstigend. Omdat je ‘dingen’ voelt, die er niet zijn. Je denkt en voelt snel en complex, je verbindt alles met alles. Iets wat je zeker niet in dank wordt afgenomen. Omgevingsgeluiden en andere prikkels komen keihard binnen als je je niet afsluit. Een kantoortuin is voor jou de hel. Je bent gedreven en nieuwsgierig, steeds weer op zoek naar iets nieuws. Je bent moeilijk aan te sturen, want je bent autonomer dan autonomie. En jouw manager begrijpt jou niet, en zit op het verkeerde spoor. Weet jij, maar weet jouw manager niet. Je wilt steeds weer iets creëren, iets nieuws scheppen, iets wat er nog niet is. Herhaling wordt al snel je grootste vijand.
Je denkt dat er iets mis is met je
Maar het ergste is, dat je eerst niet eens door hebt dat je anders bent. Je loopt steeds weer vast in het systeem (de systemen). Je denkt dat er iets mis met je is. Je past je aan om mee te (kunnen) doen, maar daardoor verlies je jezelf. Je doet jezelf geweld aan en daardoor raak je somber en zelfs depressief. Je voelt je onbegrepen en eenzaam. Dat maakt je nog somberder. En dus stel je bij en pas je aan… En je belandt in een vicieuze cirkel verder de (afvoer)put in.
Als je pech (of geluk?) hebt, loop je vast. Je raakt verveeld en ‘onderwerkt’. Je krijgt een bore-out. Met klachten en symptomen die volledig passen op een burn-out. Maar met een aanleiding en oorzaak die volledig anders zijn. Je gaat naar de bedrijfsarts en je bezoekt je bedrijfsmaatschappelijk werker als die beschikbaar is. Als je volledig ontspoort bent, wordt je ook nog verwezen naar een psycholoog. Allemaal heel goed bedoeld van je werkgever.
Hulpverlening, (loopbaan)coaching, therapie zijn afgestemd op de grote gemene deler
Maar het probleem is dat deze professionals vaak niet of weinig bekend zijn met bore-out en koplopers, die vastlopen. Hulpverlening, (loopbaan)coaching, therapie zijn afgestemd op de grote gemene deler. En hoe goed (bedoeld) ook, veelal niet passend voor jou als vastlopende koploper. Tijdelijke afbouw in taken en projecten werkt voor jou juist averechts. Strakker aangestuurd worden, waarbij per dag gezegd wordt wat je moet doen, geeft de gewone medewerker, in tijden van burn-out, steun, houvast en focus. Maar dat geeft jou, buiten-gewone medewerker in tijden van bore-out, stress en beklemming. Het ondermijnt je autonomie. Veel (zo niet alle) loopbaancoaching is gericht op een carrièrepad, een duidelijke weg een bepaalde richting op, jouw richting op, naar jouw expertise.
Maar als creatief begaafde veelkunner wil je juist alle kanten op, wil je generalist zijn in plaats van expert. Wil je niet kiezen, maar alles zijn. En dat kan niet, dat wordt niet begrepen en vaak afgeraden.
Hoe kom je uit deze vicieuze cirkel?
En wat nu? Hoe kom je uit deze vicieuze cirkel? Door je bewust te worden van je ‘anders’ zijn. Dat je je aanpast aan ‘de ander’ en ‘het andere’ en daardoor jezelf verliest en jezelf geweld aan doet. Weet en accepteer dat je anders bent dan je omgeving. Er worden door het systeem al namen aan gegeven: hoogbegaafd, hooggevoelig, multipotentialite (luister vooral de Ted-talk van Emilie Wapnick), neurodivers. Om jou te kunnen duiden en je in een hokje te kunnen stoppen. Maar weet dat jij niet in een hokje past. Zoek toch ‘gelijkgestemden’ op en praat erover. Lees de boeken en blogs die over jou gaan, want die zijn er ook. En als zelfhulp niet meer werkt in je ontsporing, zoek dan de buiten-gewone professional, die jou begrijpt.
En het systeem en de grote gemene deler hulpverleners en managers raad ik aan om te snappen dat mensen een normaalverdeling volgen, met gewone en buiten-gewone schepsels. Buiten-gewone schepsels, die anders zijn en anders behandeld willen worden. Ook voor eigen gewin. Want de buiten-gewone begaafde veelkunners en koplopers zijn de kanariepietjes in de kolenmijn. Ze sporen als eerste de misstanden op. Luister dus naar ze en voorkom zo dat uiteindelijk de grote gemene deler omvalt. Maak gebruik van de creatief begaafde nieuwdenkers. Die ideeën kunnen samen brengen tot iets nieuws en nieuwe, buiten-gewone oplossingen brengen voor onze bestaande problemen. Omdat de huidige, gewone oplossingen niet langer werken. Fijn voor de buiten-gewonen. Fijn voor de wereld.
Herken je jezelf?
Herken je jezelf hierin en wil je erover doorpraten en misschien wel coaching? Neem dan contact op voor een kennismaking.
Cor Meurs is (enter)trainer-coach-adviseur-creator bij en medeoprichter van het Centrum voor Creatieve Wijsheid. Daar geeft hij samen met zijn partner Etienne Verlaat coaching, trainingen, adviezen en lezingen vanuit het nieuwe, vanuit creatieve wijsheid.